Bent u wel echt gescheiden?

Let bij echtscheiding op de inschrijving!

Recent heeft de Rechtbank Overijssel (klik hier voor de uitspraak) moeten oordelen over iets wat gelukkig niet vaak gebeurt, namelijk dat de beschikking waarbij de echtscheiding was uitgesproken tussen partijen niet was ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.

Voor het ontbinden van een huwelijk is het niet voldoende dat de rechter de echtscheiding uitspreekt. Deze uitspraak moet daarna ook nog ingeschreven worden in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar u gehuwd bent. Dit moet gebeuren binnen 6 maanden nadat de uitspraak, zoals dat heet, in kracht van gewijsde is gegaan. Tegen een echtscheidingsbeschikking staat gedurende 3 maanden hoger beroep open. Pas als die beroepstermijn verstreken is zonder dat tegen de echtscheiding beroep is ingesteld, gaat de beschikking in kracht van gewijsde. Dit betekent dus simpel gezegd dat de echtscheiding moet zijn ingeschreven binnen 9 maanden na de datum waarop de rechtbank de uitspraak heeft gedaan.

Als u en uw echtgenoot het eens zijn met de uitgesproken echtscheiding, hoeft u overigens deze termijnen niet af te wachten. U kunt dan met een akte van berusting aangeven dat u geen beroep zal instellen tegen de echtscheiding en dat u wilt dat deze wordt ingeschreven. De advocaat die u bijstaat regelt dit. Als het goed is, dus!

Wat is het gevolg als niet (tijdig) wordt ingeschreven?

Als de echtscheiding niet tijdig wordt ingeschreven, wordt het huwelijk niet ontbonden en bent u dus niet echt gescheiden. Het huwelijk blijft bestaan met alle gevolgen van dien voor erfrechtelijke aanspraken, pensioenopbouw en de termijn voor partneralimentatie. U bent nog steeds echtgenoten van elkaar en dus elkaars erfgenaam. De Wet Pensioenverevening bij scheiding (Wet VP) zegt dat tijdens het huwelijk opgebouwde aanspraken op ouderdomspensioen moeten worden verevend. Zolang u nog gehuwd bent, loopt de opbouw voor uw echtgenoot dus door. En de termijn voor partneralimentatie, die wettelijk nog steeds 12 jaar is, gaat pas in vanaf het moment dat uw huwelijk is ontbonden.

Ook huwelijksvermogensrechtelijk levert het grote problemen op als uw echtscheiding niet (tijdig) wordt ingeschreven. De gemeenschap van goederen, die door indiening van het echtscheidingsverzoek werd ontbonden, herleeft. Ook een periodiek of finaal verrekenbeding, in het geval u huwelijkse voorwaarden heeft met een dergelijk beding, blijft van kracht.

Wat was het oordeel van de Rechtbank Overijssel?

In de zaak waar de Rechtbank Overijssel over moest oordelen, kwamen de mensen er pas na 10 jaar achter dat zij nooit echt gescheiden waren en vroeg de man alsnog de echtscheiding uit te spreken. Hij vroeg ook nogmaals het echtscheidingsconvenant te bekrachtigen. De vrouw was het daar niet mee eens. Zij wilde dat de rechtbank de huwelijksgemeenschap zou verdelen naar de stand van zaken op dat moment en zij wilde alsnog partneralimentatie. De rechtbank kon er niet omheen dat op basis van de stand van zaken op dat moment moest worden bepaald wat er in de huwelijksgemeenschap zat. De wet schrijft daarvoor een vaste datum voor. De rechtbank heeft wel de vrijheid om, als sprake is van uitzonderlijke omstandigheden, een andere verdeling vast te stellen dan ieder de helft. Dat heeft de rechtbank in dit geval ook gedaan. De echtgenoten hadden al 10 jaar geleefd in de veronderstelling dat zij gescheiden waren. Zij hadden de afspraken in het convenant uitgevoerd. Naar het oordeel van de rechtbank betekende dit dat de huwelijksgemeenschap moest worden verdeeld zoals in het convenant overeengekomen. Voor wat betreft de partneralimentatie oordeelde de rechtbank, ook omdat partijen al 10 jaar leefden alsof zij echt gescheiden waren, dat er geen sprake meer was van lotsverbondenheid. De vrouw kreeg dus geen partneralimentatie. Let wel: als de omstandigheden anders zijn kan het ook anders uitpakken.

Wilt u meer weten over echtscheiding of andere familierechtelijke onderwerpen? Neem dan vrijblijvend contact op met mij of een van mijn collega’s.

NB: Deze blog is algemeen van aard en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.