Tot de dood ons scheidt….en dan? Deel 2

In een eerdere blog schreef ik over de uitspraak van de rechtbank over een stel dat tijdens hun huwelijksreis overleed en hun families die ruzieden over de vraag voor wie de erfenis was. De rechtbank oordeelde dat de vrouw eerder was overleden dan de man, waardoor de man als langstlevende echtgenoot van haar had geërfd. De rechtbank oordeelde echter ook dat de uitkomst daarvan, namelijk dat de familie van de man daardoor alles zou erven en de familie van de vrouw niets, niet redelijk was en dat de erfenis toch gelijkelijk over beide families verdeeld moest worden.

Ik schreef toen dat de reden voor de moeder van de man om de procedure aan te spannen mogelijk in de fiscale sfeer lag en dat zij misschien via de procedure helderheid wilde krijgen in de situatie om onnodige schenk- of erfbelasting te voorkomen. De moeder van de man heeft het echter niet bij de uitspraak van de rechtbank laten zitten en heeft beroep ingesteld. Het Hof Den Haag heeft inmiddels in deze procedure uitspraak gedaan. Om de uitspraak van het hof te lezen, klikt u hier.

In hoger beroep lag de zaak weer in volle omvang aan het hof voor. De familie van de man stelt dat door het eerdere overlijden van de vrouw de man op grond van de wet als langstlevende echtgenoot haar erfgenaam is geworden. De echtgenoten hadden namelijk geen testament, dus geldt “gewoon” de wettelijke regeling om te bepalen wie erfgenaam zijn. In dit geval dus de langstlevende echtgenoot. De familie van de vrouw blijft er bij dat dit niet redelijk is in dit geval. De echtgenoten zijn zeer kort na elkaar overleden aan (waarschijnlijk) dezelfde oorzaak en als zij niet naar het ziekenhuis waren gebracht maar in hun hotelkamer waren overleden was niet vast te stellen geweest wie eerst overleden was. In dat geval was de zogenaamde commoriëntenregel van toepassing geweest, die bepaalt dat als niet kan worden vastgesteld wie van de echtgenoten als eerste is overleden, zij niet van elkaar kunnen erven.

Het hof oordeelt evenals de rechtbank dat wel vastgesteld kan worden dat de vrouw eerder is overleden dan de man. Het hof oordeelt vervolgens dat de omstandigheden in deze zaak niet dusdanig uitzonderlijk zijn dat zij rechtvaardigen dat zij meebrengen dat afgeweken moet worden van de hoofdregel in de wet dat de langstlevende echtgenoot alles erft. Het hof geeft daarbij aan dat de rechter zeer terughoudend om moet gaan met de mogelijkheid om een wettelijke bepaling op grond van redelijkheid en billijkheid buiten toepassing te laten en geeft in heldere bewoordingen weer welke omstandigheden in de beslissing om niet van de wettelijke regeling af te wijken hebben meegewogen. Onder andere is dat omdat het vermogen dat tot de nalatenschap behoort voor het overgrote deel bestaat uit de uitkering van levensverzekeringen en dus niet afkomstig is uit een van de families. Ook weegt het hof mee dat de moeder van de man heeft toegezegd de persoonlijke bezittingen van de vrouw aan haar familie te geven. De familie van de man erft dus toch alles en de familie van de vrouw blijft met (nagenoeg) lege handen achter. De uitspraak van het hof is helder en er was op grond van de wet eigenlijk geen andere uitkomst mogelijk, maar triest voor de familie van de vrouw is het wel.

Heeft u een probleem met een erfenis of wilt u advies over een nalatenschap of testament? Neem dan vrijblijvend contact op met een van de erfrechtspecialisten van EBH Legal.

Deze blog is algemeen van aard en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.