Ouderschap: gerechtelijke vaststelling

In een eerdere blog heb ik geschreven over vervangende toestemming tot erkenning van een kind. Het komt namelijk wel eens voor dat de moeder geen toestemming voor de erkenning van het kind wenst te verlenen en daarom vervangende toestemming van de rechtbank nodig is. De tegenovergestelde situatie kan zich ook voordoen, namelijk dat de vader of duo-moeder juist niet wil overgaan tot erkenning van het kind, terwijl u als moeder van het kind, juist graag wil dat tussen het kind en de vader of duo-moeder een juridische band ontstaat. In deze blog zal ik nader ingaan op de mogelijkheden die de wet in een dergelijke situatie biedt.

Gerechtelijke vaststelling ouderschap

De wet voorziet ook hier in een oplossing. In zo’n geval kunt u de rechtbank namelijk verzoeken het ouderschap van de vader of duo-moeder gerechtelijk vast te stellen. Dit betreft als het ware een erkenning tegen de wil van de vader of duo-moeder in.

Een dergelijk verzoek kan door de moeder worden ingediend zolang haar kind nog geen zestien jaar oud is. Zij dient het verzoek in te dienen binnen een termijn van vijf jaar na de geboorte van het kind dan wel binnen een termijn van vijf jaar nadat haar bekend is geworden wie de verwekker van het kind is. Het kind zelf kan daarentegen op ieder moment een verzoek tot gerechtelijke vaststelling van het ouderschap indienen.

Het verzoek zal worden afgewezen indien:

• het kind (juridisch gezien) al twee ouders heeft; of
• tussen de moeder en degene waarvan het ouderschap moet worden vastgesteld een te nauwe persoonlijke betrekking bestaat als gevolg waarvan zij ook niet zouden mogen trouwen; of
• de ouder waarvan het ouderschap gerechtelijk moet worden vastgesteld jonger dan zestien jaar is, tenzij hij/zij reeds is overleden.

Het ouderschap kan ook gerechtelijk worden vastgesteld indien de betrokken vader of duo-moeder al is overleden. Dit kan bijvoorbeeld aan de orde zijn als de vader of duo-moeder tijdens de zwangerschap is overleden of in het geval het kind pas wordt verwekt na het overlijden van de vader of duo-moeder.

Als het ouderschap gerechtelijk wordt vastgesteld, dan hoeft u niet naar de gemeente om het ouderschap van de betreffende persoon in te laten schrijven. De rechtbank zal de uitspraak naar de gemeente sturen en de gemeente zal vervolgens het ouderschap registreren.

Anders dan bij vervangende toestemming tot erkenning, werkt de vaststelling van het ouderschap terug tot het moment van de geboorte van het kind.

De inhoud van deze blog is algemeen van aard en er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Indien u vragen heeft of advies wenst, neemt u dan gerust contact op met mij of een van mijn collega’s.
Oorspronkelijke auteur: mr. M.N.C. Zuiderwijk