De 10 meest gestelde vragen over scheiden

Eén op de drie huwelijken eindigt in een scheiding. Wat komt daar bij kijken? Een antwoord op de 10 meest gestelde vragen.

1. Hoe vraag ik een scheiding aan?

Een scheiding wordt aangevraagd door het indienen van een verzoekschrift bij de rechtbank. Dat kan op gemeenschappelijk verzoek of op verzoek van één van beide echtgenoten. Een gemeenschappelijk verzoek wordt ingediend als de echtgenoten overeenstemming hebben bereikt over de gevolgen van de echtscheiding. Een eenzijdig verzoek wordt ingediend als de echtgenoten niet tot afspraken kunnen komen en de rechter dus een beslissing moet nemen.

2. Is mediation iets voor ons?

Bij een echtscheiding moeten veel zaken geregeld worden zoals het opstellen van een ouderschapsplan, alimentatie vaststellen, misschien de woning verkopen, de huwelijksgemeenschap verdelen etc. Indien u samen met uw echtgenoot tot afspraken wilt komen over de gevolgen van de echtscheiding en u beiden bereid bent daaraan mee te werken, kunt u samen met uw echtgenoot naar een mediator. De mediator begeleidt de partners vanuit een onpartijdige positie en helpt bij het maken van afspraken, maar indien nodig ook bij het verbeteren van de communicatie.

3. Op welk moment ben ik echt gescheiden?

De rechtbank spreekt de echtscheiding uit op verzoek van één of beide echtgenoten. Dit gebeurt door het afgegeven van een echtscheidingsbeschikking. Deze beschikking wordt door de rechtbank naar het kantoor van de advocaat gestuurd. Op dat moment is de echtscheiding nog niet definitief. De echtscheiding moet namelijk nog in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar de echtgenoten getrouwd zijn worden ingeschreven. De datum van inschrijving is de officiële scheidingsdatum. Als beide partijen hun medewerking aan de inschrijving verlenen, kan de inschrijving kort na het afgeven van de beschikking geregeld worden. Als één van beide partijen niet mee wil werken, moet eerst een termijn van drie maanden worden afgewacht voordat de beschikking door één van de echtgenoten kan worden ingeschreven.

4. Wat is het verschil tussen een scheiding en een scheiding van tafel en bed?

Bij een echtscheiding wordt in de eerste plaats het huwelijk ontbonden. Dat gebeurt door de inschrijving van de echtscheidingsbeschikking (de uitspraak van de rechter) in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar de echtgenoten zijn getrouwd. In het kader van de echtscheiding moeten er afspraken gemaakt worden over de gevolgen van de echtscheiding: bijvoorbeeld over de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken voor de kinderen, kinderalimentatie, partneralimentatie, de verdeling van de huwelijksgemeenschap of de afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden en de verdeling van het pensioen.

Een scheiding van tafel en bed heeft voor een belangrijk deel dezelfde gevolgen als een echtscheiding. Het grote verschil is echter dat het huwelijk niet wordt ontbonden: de echtgenoten blijven dus met elkaar getrouwd. Wel moeten er in het kader van de scheiding van tafel en bed ook afspraken gemaakt worden over de hiervoor genoemde onderwerpen. De scheiding van tafel en bed wordt ingeschreven in het huwelijksgoederenregister.

Vanuit geloofsovertuiging kan voor een scheiding van tafel en bed worden gekozen in plaats van een echtscheiding. Verder kan de scheiding van tafel en bed fungeren als een overgangssituatie naar de ontbinding van het huwelijk. Een andere reden is de mogelijkheid van verzoening. Indien de kans bestaat dat de echtgenoten zich na verloop van tijd zullen verzoenen, ligt een scheiding van tafel en bed voor de hand. In dat geval zijn de gevolgen namelijk makkelijker terug te draaien: na een verzoening, die overigens ook ingeschreven dient te worden in het huwelijksgoederenregister, herleven alle gevolgen van het huwelijk van rechtswege alsof er geen scheiding van tafel en bed heeft plaatsgehad. Ook in geval van hertrouwen na een echtscheiding herleven alle gevolgen van het huwelijk van rechtswege, maar in dat geval moet wel het huwelijk opnieuw gesloten worden met alle kosten van dien.

Als echtgenoten na een scheiding van tafel en bed hun huwelijk alsnog definitief willen beëindigen, dient daartoe een verzoek bij de rechter ingediend te worden. Indien de ontbinding van het huwelijk op gemeenschappelijk verzoek plaatsvindt, hoeft geen termijn in acht genomen te worden. Indien het verzoek tot ontbinding van het huwelijk door één van beide echtgenoten wordt gedaan, geldt de eis dat de scheiding van tafel en bed tenminste drie jaar moet hebben geduurd.

5. Wanneer moet ik een ouderschapsplan opstellen?

Een ouderschapsplan moet worden opgesteld door ouders van minderjarige kinderen die getrouwd zijn en uit elkaar gaan en ook door ouders die niet getrouwd zijn, maar wel samen het gezag over hun minderjarige kinderen hebben. In het ouderschapsplan moeten in ieder geval afspraken worden opgenomen over de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken, de verdeling van de kosten van de kinderen en de manier waarop zij elkaar informeren en raadplegen over alle belangrijke zaken met betrekking tot de kinderen.

6. Wat is een co-ouderschap?

Co-ouderschap is een verdeling van de zorg voor kinderen na een scheiding, waarbij beide ouders ongeveer evenveel tijd voor hun kinderen zorgen. Soms is dat een week op week af regeling, maar de week kan ook anders verdeeld worden, bijvoorbeeld maandag en dinsdag bij de ene ouder, woensdag en donderdag bij de andere ouder en om en om de vrijdag en het weekend bij ieder van de ouders. Andere verdelingen zijn natuurlijk ook mogelijk. Op grond van de wet hebben de kinderen in ieder geval recht op een gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders.

7. Mag een kind van 12 jaar of ouder zelf kiezen bij welke ouder hij of zij gaat wonen?

In een echtscheidingsprocedure, maar ook bijvoorbeeld in een procedure over de hoofdverblijfplaats van het kind of de invulling van een zorgregeling, heeft een kind van 12 jaar of ouder het recht om gehoord te worden. Het kind krijgt een brief van de rechtbank en heeft de keuze om naar de rechtbank te komen voor een gesprekje met de rechter, maar kan er ook voor kiezen om een brief te sturen, een verklaring in te vullen of helemaal niets te laten horen. Het kind heeft geen beslissende stem, maar de rechter zal bij zijn beslissing wel rekening houden met de mening van het kind.

8. Tot welke leeftijd moet ik kinderalimentatie betalen?

Het wettelijke uitgangspunt is dat elke ouder onderhoudsplichtig is voor zijn of haar kinderen. Dit is sowieso het geval tot het kind de 21-jarige leeftijd bereikt. Na 21 jaar moet er sprake zijn van behoeftigheid, met andere woorden: het kind heeft onvoldoende middelen om voor zichzelf te zorgen. Als het kind van 21 jaar of ouder niet in het eigen levensonderhoud kan voorzien, loopt de onderhoudsverplichting van de ouders dus nog door. Dit is bijvoorbeeld het geval als het kind op dat moment nog studeert en uit een bijbaantje niet voldoende inkomen heeft om van te leven en zijn studie te bekostigen.

9. Hoe lang moet ik partneralimentatie betalen?

De wettelijke alimentatietermijn voor partneralimentatie bedraagt 12 jaar voor huwelijken die langer dan 5 jaar hebben geduurd en/of waarin kinderen zijn geboren. Indien het huwelijk korter dan 5 jaar heeft geduurd en kinderloos is gebleven, is de duur van de alimentatie gelijk aan de duur van het huwelijk. Dus bij een kinderloos huwelijk van 3 jaar bedraagt de alimentatietermijn ook 3 jaar.

10. Hoe wordt ons ouderdomspensioen verdeeld na de scheiding?

Het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen moet op grond van de wet verevend worden. Dit betekent dat de echtgenoten over en weer een aanspraak krijgen op de helft van elkaars pensioen dat in de huwelijkse periode is opgebouwd. Als de scheiding binnen twee jaar bij het pensioenfonds wordt gemeld, wordt het aan ieder van de echtgenoten toekomende bedrag door het pensioenfonds rechtstreeks aan de juiste persoon uitbetaald. Het is ook mogelijk om te kiezen voor conversie of af te zien van pensioenverevening. In dat geval houdt een ieder zijn of haar eigen pensioen.

Staat het antwoord op uw vraag er niet bij? Neem voor meer informatie en advies gerust (vrijblijvend) contact op met een van de echtscheidingsadvocaten van EBH Legal via info@ebhlegal.nl of 0174-351351.