Bestuurder van contractspartij aansprakelijk?

In 2019^[1] en 2020^[2] schreef ik over bestuurdersaansprakelijkheid in het kader van faillissement. Maar wat als u een overeenkomst, bijvoorbeeld voor de levering van goederen of een dienst, bent aangegaan met een andere onderneming die vervolgens haar (betalings)verplichtingen niet nakomt? Is de bestuurder van die onderneming dan aansprakelijk?

De kern: wanneer is sprake van bestuurdersaansprakelijkheid?

Naast de bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement kan een bestuurder ook zonder faillissement van de onderneming worden aangesproken. Art. 6:162 Burgerlijk Wetboek (BW) biedt uitkomst. Op grond van dit artikel kan een bestuurder ook buiten faillissement aansprakelijk worden gesteld door bijvoorbeeld een partij met wie een overeenkomst is gesloten. Beslissend is of de bestuurder persoonlijk ernstig kan worden verweten dat hij jegens die contractspartij de norm van art. 6:162 BW heeft geschonden.

In de rechtspraak zijn in de loop der jaren een aantal situaties beschreven waarbij de aansprakelijkheidsstelling van een bestuurder op grond van art. 6:162 BW een kans van slagen heeft, namelijk wanneer een bestuurder:

1. kan worden verweten dat hij/zij heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de vennootschap een door de vennootschap gesloten overeenkomst niet nakwam en daardoor de andere contractspartij schade zou lijden, terwijl de vennootschap geen verhaal zal kunnen bieden; of

2. een verplichting aangaat namens de vennootschap terwijl hij weet of redelijkerwijs behoort te begrijpen dat de vennootschap deze verplichting niet zal kunnen nakomen en geen verhaal zal bieden voor de als gevolg daarvan door de andere contractspartij te lijden schade.

Bestuurdersaansprakelijkheid op grond van art. 6:162 BW mag alleen worden aangenomen als een bestuurder een ‘voldoende persoonlijk ernstig verwijt’ kan worden gemaakt. Als dat zo is, dan is de bestuurder aansprakelijk voor de schade van de contractuele wederpartij van de vennootschap. In bovengenoemde situaties zal daar vaak sprake van zijn. Hierbij spelen de aard en ernst van de normschending en alle overige omstandigheden ook een rol.

Rechtspraak: wat als er een turboliquidatie heeft plaatsgevonden en kort daarvoor nog overeenkomsten zijn gesloten?

Op 30 maart 2022 heeft de rechtbank Overijssel uitspraak gedaan in een zaak waarbij de vennootschap van de aangesproken bestuurder was geturboliquideerd.^[3]

Het ging in deze kwestie om een bedrijf dat was gespecialiseerd in het advies en de realisatie van verbouwingen. Dit bedrijf huurde in 2017 en 2018 een specialist in voor installatiewerkzaamheden. Ondanks betalingstoezeggingen van de bestuurder en een overeengekomen betalingsregeling, bleef betaling van de facturen door het bedrijf aan de specialist uit.

De specialist ziet vervolgens enkele maanden later, in oktober 2018, dat het bedrijf niet langer opereert en uitgeschreven is bij de KvK. Omdat er geen bekende baten meer waren onderging het bedrijf een turboliquidatie.

Hoewel het bedrijf niet langer bestond kon de bestuurder nog altijd worden aangesproken. De rechtbank kwam tot de conclusie dat het bedrijf al in financieel zwaar weer verkeerde toen opdrachten aan de specialist werden gegeven. Daar kwam ook nog eens bij dat, nadat de eerste facturen onbetaald bleven, het bedrijf met de specialist een betalingsregeling trof en vervolgens ook nieuwe opdrachten verstrekte. Vervolgens werd ook niet aan de betalingsregeling voldaan waardoor ook de nieuw verstrekte opdrachten onbetaald bleven. Dit terwijl in de e-mails die de bestuurder van het bedrijf had verstuurd aan de specialist, hij actief de indruk wekte dat zou worden betaald. Volgens de rechtbank was toen al duidelijk voor de bestuurder dat het bedrijf nooit aan die belofte zou kunnen voldoen.

De rechtbank kwam uiteindelijk dan ook tot de conclusie dat de voormalig bestuurder van het bedrijf aansprakelijk was. Hij wist of had moet weten, op basis van de voor hem bekende financiële situatie van het bedrijf, dat de betalingsverplichtingen die voortvloeiden uit de verstrekte opdrachten en de betalingsregeling niet zouden worden nagekomen. Ook wist hij of had hij moeten weten dat het bedrijf geen verhaal kon bieden voor de schade die de specialist daardoor zou lijden.

Heeft u vragen over het aansprakelijk stellen van een bestuurder? Of bent u als bestuurder aansprakelijk gesteld? Mail dan naar wulder@ebhlegal.nl of bel ons via 015 200 1000.

De inhoud van deze blog is algemeen van aard en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.