Kinderalimentatie nooit meer wijzigen?

In een eerdere blog heeft mijn collega Paulette Vellekoop geschreven over contractuele afspraken over partneralimentatie en kinderalimentatie. Hierbij is ook opgemerkt dat in de overeenkomst afgesproken kan worden dat de alimentatie die is overeengekomen niet gewijzigd kan worden. Recent heeft de Hoge Raad hieraan voor kinderalimentatie een nuancering gegeven (klik hier voor de uitspraak).

Contractuele afspraken geldig?

De Rechtbank Oost-Brabant kreeg een zaak voorgelegd, waarin de ouders na meerdere wijzigingsprocedures met elkaar hadden afgesproken dat de kinderalimentatie die zij in de laatste procedure waren overeengekomen niet kon worden gewijzigd. Toch vroeg de moeder in de procedure bij de Rechtbank Oost-Brabant om een wijziging van de kinderbijdrage voor de dochter van partijen naar een hoger bedrag dan was overeengekomen. De rechtbank heeft aan de Hoge Raad zogenaamde prejudiciële vragen gesteld en gevraagd of zo’n niet-wijzigingsbeding rechtsgeldig is.

Beantwoording door de Hoge Raad

De Hoge Raad zegt dat een niet-wijzigingsbeding wel kan als een hogere kinderalimentatie is overeengekomen dan de rechter met toepassing van de wettelijke maatstaven had opgelegd maar niet als een lagere bijdrage is overeengekomen dan de rechter had opgelegd. Als een lagere bijdrage is overeengekomen, dan moet wijziging altijd mogelijk zijn. De Hoge Raad onderbouwt dit met de redenering dat ouders op grond van de wet verplicht zijn ten minste naar draagkracht te voorzien in de kosten van opvoeding en verzorging van hun kinderen (artikel 1:404 BW). Deze wettelijke bepaling is van dwingend recht, wat wil zeggen dat ouders niet de contractuele vrijheid hebben om hiervan af te wijken. Dus meer betalen dan strikt genomen zou hoeven mag en als voor dit hogere bedrag een niet-wijzigingsbeding is overeengekomen, dan zijn de ouders daar in principe aan gehouden.

Zijn er uitzonderingen?

Jazeker, de Hoge Raad merkt op dat een verlaging van kinderalimentatie ondanks een niet-wijzigingsbeding wel kan als bijvoorbeeld sprake is van andere kinderen ten opzichte van wie de alimentatieplichtige ouder ook een onderhoudsverplichting heeft (stiefkinderen, kinderen uit eerdere of latere relaties). In dat geval kan het handhaven van het niet-wijzigingsbeding in strijd zijn met het wettelijk uitgangspunt dat bij het bepalen van de draagkracht rekening gehouden moet worden met de onderhoudsplicht ten opzichte van andere kinderen.

Ook kan een situatie ontstaan waarin, buiten de schuld van de alimentatieplichtige ouder, deze echt niet meer in staat is het overeengekomen bedrag te betalen en ook nog de kosten van het eigen levensonderhoud te dragen. In dat geval kan ook wijziging worden gevraagd.

Kortom, het is altijd verstandig om je goed te laten adviseren over de kinderalimentatie die je afspreekt. De familierechtspecialisten van EBH Legal zijn je hierbij graag van dienst.

Deze blog is algemeen van aard en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.